Kanser tanısı alan hastaların bir çoğunda sigara tüketimi olduğunu görmekteyiz. Tanı aldıktan sonra bazı hastalarımız sigarayı bırakıyor, bazı hastalarımız ise maalesef bırakamamaktadır. Tanı aldıktan sonra sigarayı bırakmanın sağlığa bir katkısı var mı? Bu konuda, Journal of the National Comprehensive Cancer Network dergisinde Ekim 2025 tarihinde önemli bir çalışma yayınlandı.
🔍 Amaç
Kanser tanısı almış ve sigara içmeye devam eden hastalarda, sigarayı bırakmanın genel sağkalım (overall survival, OS) üzerine etkisini değerlendirmek.
👥 Yöntem
- Katılımcılar: 13.282 kanser hastası (2018 Haziran–Aralık arasında izlenenler)
- Sigara durumu:
- Hiç içmemiş: %49,5
- Daha önce içmiş: %37,6
- Hâlen içen: %13
- Takip süresi: 2 yıl
- Sigara bırakma oranı: 6 ay içinde sigarayı bırakanların oranı %22,1
- Veri kaynağı: Elektronik sağlık kayıtları (EHR) üzerinden toplanan “ELEVATE” adlı tütün bırakma destek programı.
📊 Bulgular
- Sigara içenlerde ölüm riski artmıştı:
- Hâlen içenler: ölüm riski %35 artmış (aHR 1.35; %95 CI, 1.20–1.53)
- Daha önce içmiş olanlar: %13 artmış (aHR 1.13; CI, 1.03–1.25)
- Sigara bırakmanın etkisi:
- 6 ay içinde sigarayı bırakmayanlarda ölüm riski, bırakanlara göre neredeyse 2 kat yüksek (aHR 1.97; CI, 1.53–2.55)
- İleri evre kanserde (evre III–IV):
- Sigara içmeye devam edenlerde ölüm riski 2,1 kat fazla (aHR 2.11; CI, 1.60–2.79)
- Sağkalım oranları:
- 2 yıllık sağkalım:
- Sigarayı bırakanlarda %85,1
- İçmeye devam edenlerde %74,7
- 2 yıllık sağkalım:
💬 Yorum
- Sigarayı tanı sonrası bırakmak bile sağkalımı anlamlı şekilde uzatıyor.
- Bu etki, ileri evre (metastatik) hastalarda da belirgin.
- Sigara bırakma desteği, onkolojik tedavinin ayrılmaz bir parçası olmalı (cerrahi, radyoterapi, sistemik tedavi yanında “4. sütun” olarak öneriliyor).
- Elektronik kayıt sistemlerine entegre edilen bırakma destek programları (örneğin ELEVATE) uygulamada başarı sağlıyor.
⚠️ Sonuç
Kanser tanısından sonra sigarayı bırakmak, evre ne olursa olsun yaşam süresini uzatır.
Bu nedenle her kanser hastasına, tedaviyle eşzamanlı olarak profesyonel sigara bırakma desteği sunulmalıdır.
