Rahim (endometrium veya uterus), içi boş olan, bebeğin gelişimini tamamladığı kan üreme organıdır. Barsak ve idrar torbasının (mesane) arasında yer alır. Rahmin iç yüzeyini döşeyen epiteldeki hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalması sonucu kanser gelişmektedir. Endometrium kanseri, kadın genital bölgesinden kaynaklanan kanserler içerisinde en sık görülendir.
Nedenleri ve risk faktörleri
- Artmış östrojen düzeyleri (obezite)
- Erken yaşta adet kanamasının başlaması, geç yaşta menapoza girmek
- Doğum yapmamak
- Tamoksifen kullanımı
- Östrojen içeriği olan hormon tedavisi
- İleri yaş
- Genetik faktörler: Lynch sendromu, PTEN mutasyonu
Her kanserin farklı risk faktörleri vardır. Bu risk faktörlerinin birinde olması demek o kişinin kesin bahsedilen kansere yakalanacağı anlamına gelmemektedir. Risk faktörleri olmadan da kanser hastalığına yakalanan hastaların da bulunduğu unutulmamalıdır. Risk faktörleri olan kişilerin kanser açısından farkındalığı artmalı ve doktor kontrollerini daha iyi bir şekilde yaptırmalıdır.
Belirtileri
- Vajinal kanama: En sık sebebi anormal vajinal kanamadır. Genellikle adet düzeni dışında veya menapoz sonrası kanamalarla ortaya çıkar.
- Vajinada anormal veya kanlı akıntı
- Karnın alt kısmında (pelvik) ağrı
- Cinsel ilişki sırasında ağrı
Tanısı
Beklenmedik zamanda ve miktarda vajinal kanaması olan bir kişi mutlaka Kadın Doğum Hastalıkları uzman hekimine başvurmalıdır. Hekimin muayenesinde en önemli tetkiklerden biri ultrasonografidir. Karın bölgesinden veya vajina içerisine yerleştirilen ultrasonografi cihazı ile rahmin içi değerlendirilir. Eğer kitle saptanırsa biyopsi yapılır. Rahim kanserinin tanısı biyopsi ile alınan parçanın patolojik incelenmesi ile konulur.
Tanıda histeroskopi yapılabilir. Rahim içerisine vajen yoluyla bir kamera yerleştirilerek incelenme işlemidir.
Kanda direk kanseri gösteren bir tetkik yoktur, bazı hastalarda CA 125 düzeyinde artış saptanabilmektedir.
Tedavisi
Kanser tanısı konulan hastada öncelikle hastalığın evrelemesi yapılmalıdır, yani hastalığın vücuttaki yaygınlık derecesi belirlenmelidir. Çekilen filmlerle hastalığın yaygınlığı ortaya konulmakta ve sonrasında tedavi planlanmaktadır. Tedavi planı yapılırken hastanın kan tahlilleri, hastanın yaşı, ek hastalıkları ve muayenesinde saptanan bulguları göz önünde bulundurulur. Unutulmaması gereken nokta, kanser tedavisi kişiye özgüdür, herkesin tedavisi aynı değildir.
Rahim (endometrium) kanserinin tedavisinde cerrahi, kemoterapi, radyoterapi ve hormon tedavisi yer almaktadır.
Cerrahi (ameliyat): Eğer hastanın ameliyat olmasına engel bir durum yoksa endometrium kanserinin tedavisinde öncelikle cerrahi yer almaktadır. Ameliyatta rahim ile birlikte her iki yumurtalık (over) ve tüpler (fallop tüpleri), çevredeki lenf bezleri çıkartılır. Karın zarından örnekler alınır.
Radyoterapi (ışın) tedavisi: Yüksek enerjili X ışınlarıyla yapılan bir tedavi yöntemidir. Rahim kanserinde ışın tedavisinin verilmesinin sebebi hastalığın aynı yerde tekrarlamasını engellemektir. Radyoterapi, hastaya ve hastalığa göre dışardan veya vajinal yolla içerden uygulanabilmektedir.
Kemoterapi: Ameliyat sonrasında tekrarlama riski yüksek olan hastalara kanser hücrelerini yok etme amacıyla ilaçlar verilir. Kemoterapi adı verilen bu tedavi şekli hastaya ve hastalığın yayılımına göre karar verilir. Radyoterapi ile birlikte, ışının etkisini artırmak için verilebilir. Tek başına da verilebilir. Ameliyatın uygun olmadığı, hastalığın fazla yayıldığı durumlarda direk kemoterapi verilebilir. Tekrarlama durumunda da uygulanabilir.
Hormonal tedavi: Ameliyatla veya biyopsi ile alınan parçada kadınlık hormon reseptörleri pozitifse ve kemoterapi alamayacaksa hastaya hormonal tedavi (megestrol asetat, tamoksifen) verilebilmektedir.
Sağlıklı günler dilerim
Doç.Dr.Erdinç Nayır
Rahim Kanseri Tedavisinde Yeni Gelişmeleri Takip Etmek İçin Tıklayınız…