Solunuma ve en önemlisi konuşmamıza yardımcı olan larenks (gırtlak), soluk borusunun üst kısmında yer alan ses tellerinin bulunduğu bölgedir. Bu bölgenin kanserleri boyun bölgesinde görülen kanserler içerisinde en sık görülenlerdendir.
Nedenleri ve risk faktörleri
- Tütün ve tütün ürünlerinin kullanımı
- Alkol kullanımı (sigara ile birlikte tüketimi riski daha da fazla artırmaktadır)
- İnsan papilloma virüs (HPV) varlığı
- Metal ve tekstil sanayisinde kullanılan kimyasallara maruziyet
- İleri yaş
Her kanserin farklı risk faktörleri vardır. Bu risk faktörlerinin birinde olması demek o kişinin kesin bahsedilen kansere yakalanacağı anlamına gelmemektedir. Risk faktörleri olmadan da kanser hastalığına yakalanan hastaların da bulunduğu unutulmamalıdır. Risk faktörleri olan kişilerin kanser açısından farkındalığı artmalı ve doktor kontrollerini daha iyi bir şekilde yaptırmalıdır.
Belirtileri
- En önemli bulgusu ses kısıklığı, seste incelme veya kalınlaşmadır.
- Boyunda ağrısız şişlikler, lenf bezlerinde büyüme
- Boğaz ağrısı, öksürük
- Yutma zorluğu
- Nefes almada zorlanma
- Halsizlik ve kilo kaybı
Tanısı
Bahsedilen belirtileri olan kişilerin mutlaka zaman kaybetmeden Kulak Burun Boğaz hekimine başvurmalıdır. Boğaz kısmının detaylı incelenmesi, ince kamerayla bakılması sonucunda o bölgede bir kitle varlığı görülebilir. Kitle varlığında kanserin tanısı biyopsi ile konulmaktadır.
Hastalığın yaygınlığını değerlendirmek için manyetik rezonans (MR) görüntüleme, PET – CT (pozitron emisyon tomografisi) istenebilir.
Tedavisi
Kanser tanısı konulan hastada öncelikle hastalığın evrelemesi yapılmalıdır, yani hastalığın vücuttaki yaygınlık derecesi belirlenmelidir. Çekilen filmlerle hastalığın yaygınlığı ortaya konulmakta ve sonrasında tedavi planlanmaktadır. Tedavi planı yapılırken hastanın kan tahlilleri, hastanın yaşı, ek hastalıkları ve muayenesinde saptanan bulguları göz önünde bulundurulur. Unutulmaması gereken nokta, kanser tedavisi kişiye özgüdür, herkesin tedavisi aynı değildir.
Cerrahi, kanserin yerleştiği bölgeye ve yayılıma göre özellikle erken evrede tercih edilen bir tedavi yaklaşımıdır. Ameliyat ile hastalıklı bölge çıkartılırken bazı hastalarda boyundaki lenf bezlerinden örnekler de alınabilir.
Larinks kanserinin tedavisinde yer alan bir yöntem de radyoterapi (ışın tedavisi)’dir. Ameliyattan sonra geride kanser dokusu kaldıysa veya ameliyata uygun olmayan hastalarda ışın tedavisi uygulanmaktadır. Tedavi başarısını artırmak için ışın tedavisiyle birlikte kemoterapi adı verilen ilaç tedavisi de verilebilir.
Larinks kanserinde kemoterapi de uygulanmaktadır. Ameliyata uygun olmayan hastalarda ışın tedavisiyle birlikte verilebilir veya vücuda yayılmış bir hastalık mevcutsa sadece kemoterapi uygulanabilmektedir. Kemoterapiye rağmen ilerlemiş hastalık varsa immünoterapi adı verilen tedavi de verilebilir.
Sağlıklı günler dilerim
Doç.Dr.Erdinç Nayır