Sağlıkla ilgili “torba tasarı” Sağlık Komisyonu’nda kabul edildi
Tasarıda ne vardı? İŞTE ÖZET TASARI:
- Tasarıya göre, memur, subay, astsubay ve askeri öğrenciler; ofis, büro ve muayenehane açamayacak, vakıf üniversitelerinde çalışamayacak. Ancak memurların insani ve sosyal amaçlı gönüllü çalışmaları bu yasaklamanın dışında olacak
- Sağlık personeli, mesai saatleri dışında da hastane ya da sağlık kuruluşuna çağrılabilecek
- Yükseköğretim kurumlarının kadro ve pozisyonlarında bulunmayan profesör ve doçentler, tıp ve diş hekimliği fakültelerinde sözleşmeli öğretim üyesi olarak istihdam edilebilecek
- Mesai saatleri dışında yükseköğretim kurumlarından başka yerlerde çalışan öğretim üyeleri, bu düzenlemenin yayımı tarihinden itibaren 3 ay içerisinde bu faaliyetlerini sona erdirmezse üniversiteyle ilişikleri kesilecek
- GATA’da da sözleşmeli profesör ve doçent çalıştırılabilecek
- Sünnet ameliyatını sadece tabipler yapacak. Bu düzenlemenin yayımı tarihinde sünnetçilik yapanlar, 31 Aralık 2013 tarihine kadar sünnetçilik yapmaya devam edecek
- Ruhsatsız olarak sağlık hizmeti sunan veya yetkisiz kişilerce sağlık hizmeti verdirenler, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak. Ancak, olağanüstü durumlarda acil sağlık hizmeti ulaşana kadar sağlık hizmeti veren hekimler ve sağlık görevlileri bu cezaya çarptırılmayacak.
- Sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personele karşı görevleri sırasında veya görevleri dolayısıyla işlenen kasten yaralama suçu tutuklama nedenleri arasında sayılacak
- Reçete toplayarak haksız kazanç elde eden eczacılar ile hastane önlerinde hastaların reçetelerini alarak ilaç temin etmeye çalışan kişilere para cezası verilecek
- Eczaneler toptan satış yapamayacak. İlaçlar internette satılamayacak
- Organ ve doku alınması, taşınması, saklanması, aşılanması ve nakli ile yurt dışından temin edilmesi, Sağlık Bakanlığı’nca yetkilendirilmiş uzman personel ve donanıma sahip kurumlarca yapılacak
- Ceset üzerinde bir değişiklik yapmayan dokular, aksine bir vasiyet ibraz edilmediği takdirde alınabilecek
- Nöbet hizmetleri hariç olmak üzere mesai saatleri dışında çalışan profesör, doçent ve eğitim görevlilerine yapılacak ek ödeme oranı artırılıyor
AYRINTILAR:
Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair ‘Torba tasarı”, iki gün süren 16 saatlik mesainin ardından TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu’nda kabul edildi.
Tasarıya göre, denetime tabi olan gerçek ve tüzel kişiler, denetim için gerekli olan bilgi, belge, defter ve kayıtları vermek, ayniyatı göstermek ve incelenmesine yardımcı olmak zorunda olacak.
Tasarıyla, Kamu Hastaneleri Birlikleri’nde sözleşmeli statüde istihdam edilenlerin sözleşmelerinin kimler tarafından yapılacağı yeniden belirleniyor. Buna göre, genel sekreter, başkan ve hastane yöneticisinin sözleşmeleri kurum başkanının teklifi üzerine bakan tarafından yapılacak. Başhekim, başhekim yardımcısı, müdür, müdür yardımcısı, uzman personel ve büro görevlilerinin sözleşmeleri kurum başkanı tarafından yapılacak.
Yükseköğretim kurumlarının öğretim üyesi kadrosunda bulunanlardan sözleşmeli statüde istihdam edilenlerin sözleşmeli olarak çalıştıkları süreler, yüksek öğretim kurumlarında geçmiş sayılacak.
Kamu Hastaneleri Birliklerinde sözleşmeli statüde istihdam edilen personelin iş sonu tazminatı, açıktan sözleşme imzalayanlara verilecek.
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun ihtiyacı halinde, denetim hizmetlerini yürütmek üzere merkeze bağlı gruplar oluşturulabilecek.
Sağlık personeli, mesai saatleri dışında da hastane ya da sağlık kuruluşuna çağrılabilecek. Sağlık personelinin mesai saatleri dışında da hizmetine ihtiyaç duyulması halinde, sağlık kuruluşuna ulaşabilmeleri için alınacak tedbirler ve uyulacak kuralları Sağlık Bakanlığı belirleyecek.
Sağlık Bakanlığı’na yapılacak kayıt ve bildirimlerden de ücret alınacak.
Tasarıyla, Anayasa Mahkemesi’nce, Devlet Memurları Kanunu’nun iptal edilen maddesi yeniden düzenleniyor.
Buna göre, memurlar; mesleki faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamayacak. Gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir işyerinde veya vakıf üniversitelerinde çalışamayacak.
Memurların üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve kanunla kurulmuş yardım sandıklarının yönetim, denetim ve disiplin kurulları üyelikleri görevleri, özel kanunlarda belirtilen görevler ile kurumundan izin alınmak kaydıyla yapılan insani ve sosyal amaçlı gönüllü çalışmalar bu yasaklamanın dışında olacak.
Yoğun bakım, acil servis ve 112’de çalışanlara yüzde 50 fazla ödenecek
Sağlık çalışanlarına ödenen nöbet ücretleri yoğun bakım, acil servis ve 112 acil sağlık hizmetlerinde tutulan nöbetler için yüzde 50 oranında fazla ödenecek.
Tasarıyla, Yükseköğretim Kanunu’nun Anayasa Mahkemesi’nce yetki yönünden iptal edilen hükmü yeniden düzenleniyor. Yükseköğretim kurumlarının kadrolarında bulunan öğretim elemanları Devlet Memurları Kanunu’na tabi kılınacak. İstisnai olarak üniversitelerde belli şartlarda ve sınırlı olarak sözleşmeli öğretim üyesi çalıştırılabilecek, sınırlı olarak öğretim üyeleri üniversite dışında hizmet verebilecek.
Öğretim elemanları üniversitede devamlı statüde görev yapacak. Yükseköğretim kurumlarının kadro ve pozisyonlarında bulunmayan profesör ve doçentler, tıp ve diş hekimliği fakültelerinin ihtiyaç duyulan alanlarında teorik ve uygulamalı eğitim ve öğretim ile araştırma faaliyetlerinde bulunmak ve bu faaliyetlerin gerektirdiği işleri yapmak üzere sözleşmeli öğretim üyesi olarak istihdam edilebilecek.
Sözleşmeli öğretim üyelerine, yapacakları faaliyetin niteliğine göre devamlı statüde çalışan profesör ve doçentler için ilgili kanunda belirlenen ek ders ücretlerinin 10 katına kadar saatlik sözleşme ücreti ödenebilecek. Sözleşmeli öğretim üyeleri rektör, dekan, enstitü, yüksekokul, uygulama ve araştırma merkezi müdürü, senato, yönetim kurulu ve kurul üyesi, bölüm başkanı, anabilim ve bilim dalı başkanı ve başhekim olamayacak.
Tasarıyla, öğretim üyelerine mesai saatleri dışında ilave ücret alınmak suretiyle üniversitede sundukları sağlık hizmetlerine karşılık ödenecek ek ödemenin oranları ve kuralları belirleniyor. Dağıtılan gelirlerden kalan tutarların harcanabileceği işler sayılarak, fiilen mesai dışında çalışan diğer personele de yapılacak ek ödemede kullanılabileceği düzenleniyor. Ayrıca üniversite dışındaki hizmetlerinden elde edilen gelirlerin de yüzde 50’sinin limite bağlı olmaksızın öğretim üyelerine ödenmesi öngörülüyor.
Buna göre, öğretim üyelerinin mesai saatleri dışında üniversitede sundukları sağlık hizmetlerinden dolayı alınan ilave ücretler, döner sermaye işletmesinin ayrı bir hesabında toplanacak. Bu şekilde elde edilen gelirin yüzde 50’si, mesai saatleri dışında sağlık hizmeti sunan öğretim üyesine, mesai içinde gerçekleştirilen iş miktarı ve çeşidi dikkate alınarak belirlenen toplam performansı aşmamak kaydıyla, ek ödeme matrahının yüzde 800’ünü geçmemek üzere her ay ayrıca ödenecek.
GATA’da sözleşmeli profesör ve doçent çalıştırılabilecek
Yükseköğretim kurumlarında yalnızca eğitim ve araştırma faaliyetlerinde bulunmak ve döner sermaye faaliyetleri kapsamında gelir elde edilen hizmetlerde çalışmamak kaydıyla, mesai saatleri dışında yükseköğretim kurumlarından başka yerlerde mesleki faaliyette bulunan öğretim üyeleri, bu düzenlemenin yayımı tarihinden itibaren 3 ay içerisinde bu faaliyetlerini sona erdirecek, bu süre içerisinde sona erdirmeyen öğretim üyelerinin üniversite ile ilişikleri kesilecek.
Türk Silahlı Kuvvetleri’ne mensup subaylar, astsubaylar, harp okulları, fakülteler, yüksekokullar ve astsubay okullarında öğrenim yapan askeri öğrenciler, mesleki faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamayacak; gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir işyerinde veya vakıf üniversitelerinde çalışamayacak.
Tasarıyla, Gülhane Askeri Tıp Akademisi Kanunu’nun Anayasa Mahkemesi’nce iptal edilen maddesi yeniden düzenleniyor. Böylece, akademideki kadrolu asker ve sivil öğretim elemanları da mesleki faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunma yasakları bakımından ilgili kanun hükmüne tabi kılınıyor. Ancak üniversitelerde olduğu gibi, Gülhane Askeri Tıp Akademisinde (GATA) de sözleşmeli profesör ve doçent çalıştırılabilecek.
Sözleşmeler, Gülhane Askeri Tıp Akademisi Akademi Kurulu’nun teklifi ve Genelkurmay Başkanlığı’nın onayı ile yapılacak. Sözleşmeli öğretim üyeleri dekan; enstitü, yüksekokul, uygulama ve araştırma merkezi müdürü; yönetim kurulu ve kurul üyesi; bölüm başkanı, anabilim ve bilim dalı başkanı ve başhekim olamayacak.
Gülhane Askeri Tıp Akademisi’nde hasta muayenesi ve tedavisi faaliyetleri kapsamında çalışmamak kaydıyla, Genelkurmay Başkanlığı’nın izniyle mesai saatleri dışında mesleki faaliyette bulunan öğretim üyeleri, bu düzenlemenin yayımı tarihinden itibaren 3 ay içerisinde bu faaliyetlerini sona erdirecek, sona erdirmeyen öğretim üyeleri istifa etmiş sayılacak.
Sünnetçilere yıl sonuna kadar süre
Tasarıyla, sünnet ameliyatının yalnızca tabiplerce yapılabileceği düzenleniyor ancak olağanüstü ve istisnai hallerde Sağlık Bakanlığı’nca düzenlenecek eğitimi alanlar hekim gözetiminde sünnet ameliyatı yapabilecek. Meslek mensubu olmayan bazı askeri ve emniyet personeli, görev yaptıkları süre ve görevle sınırlı olmak üzere hastane öncesi acil tıbbi müdahaleleri yapabilecek.
Kamuda tam gün çalışmanın bir istisnası olarak; kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan ve yöneticilik görevi bulunmayan tabipler ile aile hekimleri, çalışma saatleri dışında aylık 30 saatten fazla olmamak şartıyla işyeri hekimliği yapabilecek. Bu düzenlemenin yayımı tarihinde sünnetçilik yapanlar, 31 Aralık 2013 tarihine kadar sünnetçilik yapmaya devam edecek.
Tahlil neticesinde, maddelerin saf olmadığı, ruhsat almak için verilmiş olan formüle uymadığı, tedavi vasıflarını azaltacak veya kaybedecek surette imal edildiği anlaşılırsa; ruhsat sahibi ile maddenin bu şekilde imal edildiğini bilerek satan, satışa arz eden veya sattıranlara 100 bin TL’den 500 bin TL’ye kadar idari para cezası verilecek. Tanıtım veya satışların internet üzerinden yapılması halinde, Bakanlık derhal erişimini engelleyecek. Yetkili merciden izin almaksızın veya verilen izne aykırı olarak sağlık beyanı ile ürün tanıtım ve satışını yapanlar hakkında 20 bin TL’den 300 bin TL’ye kadar idari para cezası verilecek.
Ruhsatsız olarak sağlık hizmeti sunan veya yetkisiz kişilerce sağlık hizmeti verdirenler, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak. Ancak, olağanüstü durumlarda acil sağlık hizmeti ulaşana kadar sağlık hizmeti veren hekimler ve sağlık görevlileri bu cezaya çarptırılmayacak.
“Torba tasarıya” göre, ruhsatsız olarak önceden hazırlanarak eczanede bulundurulan hazır ilaç imal edenler veya bu şekilde imal edilen bu ilaçları bilerek satan, satışa arz eden veya sattıranlara 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilecek. Bu ilaçların tedavi vasıflarına haiz olmadığı, bu vasıfları azaltacak, kaybedecek şekilde veya saf olmayan maddelerden imal edildiği anlaşıldığı takdirde ceza üçte bir oranında artırılacak.
Böyle olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlamasını veya reklamını yapanlar, 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak. Ayrıca, bunların tanıtım veya satışlarının internet üzerinden yapılması halinde de ceza verilecek.
Beşeri İlaçların Fiyatlandırılması Hakkında Karar gereğince, bazı ilaç firmaları tarafından, referans fiyat uygulamasına bağlı olarak fiyat değişikliklerinin öngörülen süre içerisinde bildirilmemesinden kaynaklanan kamu zararı, Sağlık Bakanlığı vasıtasıyla ruhsat sahibi firmalardan tahsil edilecek.
Tahsil edilen tutarlar içerisinde genel bütçeye dahil idareler, belediyeler, KİT’ler, özel şahıslar gibi farklı kişi, kurum ve kuruluşların payı bulunması sebebiyle bu meblağ, kurumlar arasında dağıtımı, faizin hesaplanması, tahsili ve takibi yapılamadığından doğrudan hazineye irat kaydedilecek. Ayrıca faizin hesabına ve tahsiline ilişkin usül belirlenerek tahsil görevi Sağlık Bakanlığı’na verilecek.
İlaçların internette satışı yapılamayacak
Eczane açma iznine esas hizmet puanında adaleti ve hakkaniyeti sağlamak üzere, meslekte geçirilen toplam yıl sayısı ile eczacının hizmet puanı çarpımı sonucu tespit edilen yerleştirme puanı hesaplanmasındaki çarpma işlemi, toplama işlemi şeklinde değiştiriliyor.
Eczanelerden zehirli ve müessir maddeler ile ilaçların toptan satışı yapılamayacak. Eczaneler ihalelere giremeyecek. İlaçların satışı, alındığı ecza deposuna iadesi, eczaneler arasındaki takası, miadı geçmiş ya da bozulmuş olanlarının imhası işlemlerinde ilaç takip sistemine bildirim yapılması zorunlu olacak. İlaçların internet veya başkaca herhangi bir elektronik ortamda satışı yapılamayacak. Eczaneler adına internet sitesi açılamayacak.
Tasarıyla, reçete toplayarak haksız kazanç elde eden eczacılar ile hastanelerde poliklinik veya klinik önlerinde hastaların reçetelerini alarak ilaç temin etmeye çalışan kişilere para cezası getiriliyor.
Buna göre, eczaneler, kendilerine reçete gönderilmesine yönelik olarak, kurumlar, hekimler, diğer sağlık kurum ve kuruluşları, üçüncü şahıslar ile açık veya gizli işbirliği yapamayacak; simsar, kurye eleman ve benzeri yönlendirici personel bulunduramayacak, reçete toplama veya yönlendirme yapamayacak. Bu yolla gelen reçeteleri kabul edemeyecek. Bu fiillerin tespiti halinde eczacı ile aracı kişi ya da kuruluşa bin TL’den 20 bin TL’ye kadar para cezası verilecek. Fiillerin tekrarı halinde verilecek para cezası, iki katı olarak uygulanacak.
İlaçların alındığı ecza deposuna iadesi, eczaneler arasındaki takası, miadı geçmiş ya da bozulmuş olanlarının imhası işlemlerinde ilaç takip sistemine bildirim yapılması zorunlu olacak.
Ek ödeme oranı artıyor
Nöbet hizmetleri hariç olmak üzere mesai saatleri dışında çalışan profesör, doçent ve eğitim görevlilerine yapılacak ek ödeme oranı artırılıyor. Ayrıca Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun sağlık ve yardımcı sağlık hizmetleri ile teknik hizmetler sınıfı kadrolarına atanmış olup, kurumun analiz ve kontrol laboratuvarlarında fiilen görev yapan personele döner sermaye gelirlerinin merkez payından ek ödeme yapılması öngörülüyor.
Silahlı kuvvetlerin sağlık teşkillerindeki sağlık hizmetleri, harekat ihtiyaçları hariç ulusal sağlık mevzuatında yer alan hizmet standartlarına göre yürütülecek.
Organ nakli
Organ ve doku alınması, taşınması, saklanması, aşılanması ve nakli ile yurtdışından temin edilmesi, Sağlık Bakanlığı’nca yetkilendirilmiş gerekli uzman personel ve donanıma sahip kurumlarca yapılacak.
Tıbbi ölümün gerçekleştiğine, biri nörolog veya nöroşirürjiyen, biri de anesteziyolji ve reanimasyon veya yoğun bakım uzmanından oluşan iki hekim tarafından kanıta dayalı tıp kurallarına uygun olarak oy birliği ile karar verilecek.
Kadavra ithal edilebilecek
Kornea gibi ceset üzerinde bir değişiklik yapmayan dokular, aksine bir vasiyet ibraz edilmediği takdirde alınabilecek. Ayrıca, otopsi işlemi tamamlanmış olmak kaydıyla, vücudunu ölümden sonra inceleme ve araştırma faaliyetlerinde faydalanılmak üzere vasiyet edenler ile yataklı tedavi kurumlarında ölen veya bunların morglarına getirilen ve kimsenin sahip çıkmadığı cesetler, bilimsel araştırma için kullanılmak üzere yüksek öğretim kurumlarına verilebilecek.
Tıp eğitimi için gerekli olan kadavra yurtiçinden yeteri kadar temin edilememesi halinde yurtdışından kadavra veya kadavra parçası temin edilebilecek.
Üniversitelerle birlikte kullanımdaki hastanelerin döner sermayelerinden, ilgili fakültenin temel tıp bilimlerinde görev yapan öğretim üyesi, öğretim görevlisi ve araştırma görevlisi ile üniversite yöneticilerine de ek ödeme verilecek. Birlikte kullanımdaki sağlık tesislerinde mesai sonrası hizmetler için ilave ücret alınmayacak. Tasarıyla klinik araştırma kapsamı da genişletiliyor.
Yetkisiz sağlık hizmeti verene hapis cezası
Ruhsatsız olarak sağlık hizmeti sunan veya yetkisiz kişilerce sağlık hizmeti verdirenler, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve yirmibin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacak. Ancak, olağanüstü durumlarda acil sağlık hizmeti ulaşana kadar sağlık hizmeti veren hekimler ve sağlık görevlileri bu cezaya çarptırılmayacak.
Özel izne tabi hizmet birimlerini Sağlık Bakanlığı’ndan izin almaksızın açan veya buralarda verilecek hizmetleri sunan sağlık kurum ve kuruluşları, bir önceki aya ait brüt hizmet gelirinin yarısına kadar idari para cezası ödeyecek.
Sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personele karşı görevleri sırasında veya görevleri dolayısıyla işlenen kasten yaralama suçu, tutuklama nedenleri arasında sayılacak.
Diğer cezalar
Bakanlıkça belirlenen kayıtları uygun şekilde tutmayan veya bildirim zorunluluğunu yerine getirmeyen sağlık kurum ve kuruluşları 2 defa uyarılacak, uyarıya uymayanlara bir önceki aya ait brüt hizmet gelirinin yüzde biri kadar idari para cezası verilecek. Sağlık Bakanlığı’nca belirlenen acil hastaya müdahale esaslarına; personel, tıbbi cihaz ve donanım, bina ve hizmet birimleri, malzeme ile ilaç standartlarına uyulmaması hallerinde bir önceki aya ait brüt hizmet gelirinin yüzde beşine kadar idari para cezası uygulanacak.
İnsan sağlığının, ticari unsur haline dönüştürülmesinin engellenmesi ve kamu yararının korunması amacıyla Sağlık Bakanlığı’nca belirlenen bilgilendirme ve tanıtım faaliyetlerinin usül ve esaslanna aykırı hareket eden sağlık kurum ve kuruluşlarına ve yayıncı kuruluşlara bir önceki aya ait brüt hizmet gelirinin yüzde beşine kadar idari para cezası verilecek. İdari para cezasını gerektiren fiillerin bir yıl içerisinde tekrarı halinde idari para cezaları bir kat arttırılarak uygulanacak. Üçüncü defa işlenmesinde ise sağlık kurum ve kuruluşunun ilgili bölümünün veya tamamının faaliyeti 3 aya kadar durdurulacak.
Belirtilen idari para cezalarını vermeye valiler, faaliyet durdurma cezasını vermeye Sağlık Bakanlığı yetkili olacak.
Üniversitelerle birlikte kullanımdaki hastanelerin döner sermayelerinden üniversite yöneticilerine ve öğretim elemanlarına evvelce yapılan ödemeler için borç çıkarılmayacak. En az iki yıl yurt dışında mesleki faaliyette bulunmuş olan tabiplerden ve tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olanlardan 6 ay içinde Türkiye dönenler ile yurt dışında eğitimlerin tamamlayan tabipler ve tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olanlar, devlet hizmeti yükümlüğünden muaf tutuluyor.
Gemi hastane kiralamaları, 2023 yılına kadar 15 yıl süre ile yapılabilecek ve 7 yıla kadar ihale yapılabilecek işlerin süresi de 2023 yılına kadar uzatılıyor.
Aile hekimlerine yapılan ödeme kalemleri arasından tetkik ve sarf malzemesi giderleri çıkarılacak, bu ödemeler, halk sağlığı müdürlükleri tarafından hak sahiplerine yapılacak.
İçme sularının denetimi
Belediye ve il özel idarelerinin sorumluluğunda bulunan içme sularının Türkiye Halk Sağlığı Kurumu tarafından yapılacak veya yaptırılacak her türlü tetkik ve tahlil bedelleri, ilgili belediye ve il özel idaresince karşılanacak. Bu bedeller Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarına belediyelerce tahakkuk ettirilecek su kullanım bedellerinden mahsup edilecek.
Sağlık Bakanlığı’nın denetim alanındaki sular bakımından bu düzenlemede belirtilen idari yaptırımları uygulamaya halk sağlığı müdürü yetkili olacak. Bu sularla ilgili iş ve işlemler, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu’nca yapılacak. (Medimagazin)