Kolon (bağırsak) kanseri hem ülkemizde hem de diğer ülkeler de çok sık görülen bir kanser türüdür. Diğer kanserlerde olduğu gibi kolon kanserinde de erken tanı ve tarama programlarına uyulması önemlidir. Çünkü, tarama programlarında önerilen seçeneklerden herhangi birinin yapılması, kolon kanserinin görülme insidansında azalmayı sağlamıştır. Bunun nedeni de, kanser öncülü lezyonların, poliplerin saptanıp çıkartılmasıdır. Ayrıca erken evrede kolon kanserinin saptanması ile hem tedaviyi kolaylaştırmakta hem de hastanın yaşamını olumsuz etkileyecek olayların gelişme riskini azaltmaktadır.
Amerikan Kanser Derneği, kolon kanserini erken tanıma amacıyla yapılan tarama önerilerini güncellemiştir.
Amerikan Kanser Derneği, ortalama kolon kanseri gelişme riski olan 45 yaş ve üstü yetişkinlere dışkı bazlı bir test ile birlikte endoskopik bir inceleme önermektedir.
Taramaya 45 yaşında başlama önerisi ‘seçici’, 50 yaş ve üzerindeki yetişkinlerde ise düzenli tarama önerisi ‘güçlü’ bir öneri olarak belirtilmiştir.
Genel olarak Amerikan Kanser Derneği’nin önerileri şunlardır:
- 10 yıldan fazla yaşam beklentisi olan, sağlık durumu iyi ortalama riskli yetişkinlerde 75 yaşından sonra kolon kanseri taramasına devam edilebilir.
- Hekimler, hastanın tercihine, yaşam beklentisine, sağlık durumuna ve önceki tarama tarihine göre 76-85 yaşlarındaki kişiler için kolon kanseri tarama kararı bireyselleştirilmelidir.
- 85 yaşından büyük bireylerde ise kolon kanseri taraması önerilmemektedir.
Taramada test olarak neler önerilmektedir:
- Yılda bir dışkı immünokimyasal test
- Yılda bir dışkıda gizli kan testi
- Her 3 yılda bir dışkı DNA testi
- 10 yılda bir kolonoskopi
- 5 yılda bir bilgisayarlı tomografi kolonografi
- 5 yılda bir esnek sigmoidoskopi
Taramada bu belirttiklerimin hepsi değil, dışkı testlerinden biri ile birlikte barsağın içini gösteren incelemelerden biri tercih edilir. Günümüzde her yıl dışkıda gizli kan testine bakılması ve 10 yılda bir kolonoskopiyapılmasını önermekteyiz.
Doç.Dr.Erdinç Nayır
İç Hastalıkları ve Tıbbi Onkoloji
Kaynak: Wolf AMD et al. Cancer J Clin. 2018 Jul;68(4):250-281