Amerikalı oyuncu Angelina Jolie’nin, kansere yakalanma riskini azaltmak için iki memesini aldırdığı mastektomi ameliyatı olduğunu açıklamasının ardından meme kanseri kliniklerine başvuranların sayısı iki kat arttı.
Angelina Jolie, geçen yıl Mayıs ayında, taşıdığı ‘bozuk bir gen nedeniyle meme kanserine yakalanma riskinin yüzde 87 olduğunu’ öğrenmesinin ardından ameliyat olmuştu.
Manchester Üniversitesi’nin yaptığı bir araştırma, Jolie’nin ameliyat olduğu haberinin, ailelerindeki sağlık sorunları konusunda endişelenen diğer kadınları da danışmaya teşvik ettiğini ortaya koydu.
Meme kanserleri vakalarının yaklaşık 5’inin kalıtsal olduğu düşünülüyor.
Araştırmayı yürüten ekibin başındaki uzman Profesör Gareth Evans, “Angelina Jolie etkisi uzun ömürlü ve küresel oldu, merkezlere başvuruları da arttırmış gibi görünüyor” dedi.
Araştırmacılar, Angelina Jolie’nin ameliyat haberinin basına yansıdığı 2013 yılı Mayıs ayından bu yana, 20’den fazla genetik tanı merkezinde ve klinikte incelemelerde bulundu.
Haziran ve Temmuz aylarında, meme kanseri mutasyonuna yönelik genetik danışmanlık ve DNA testleri için pratisyen hekimlere başvuranların sayısı 2012 yılındaki aynı döneme oranla iki buçuk katına çıktı.
Meme Kanseri Araştırma (Breast Cancer Research) dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, bir önceki yıl Ağustos ve Ekim ayları arasında başvuru yapanların sayısı da ikiye katlandı.
Profesör Evans bu artışı şu sözlerle yorumladı:
“Angelina Jolie’nin BRCA1 (hasarlı gen) mutasyonu nedeniyle, risk azalma amacıyla mastektomi ameliyatı olduğunu duyurması, muhtemelen cazibeli ve güçlü kadın imajı nedeniyle, diğer ünlülerin yaptığı açıklamalara kıyasla daha büyük bir etki yarattı.”
“Bu, hastaların önleyici ameliyat sonrası cinsel kimliklerinin kaybolacağı yönündeki korkuları azalttı ve daha önce herhangi bir sağlık hizmetinden faydalanmayanları, gen testi yaptırmaları konusunda cesaretlendirdi.”
Çoğu meme kanseri vakası rastlantısal olsa da, meme kanseri teşhisi konan yaklaşık yüzde 5’lik bir kesim, BRCA1, BRCA2 veya TP53 olarak bilinen kalıtsal bozuk genler nedeniyle kansere yakalanıyor.
Toplumların sağlık konusundaki tutumlarını etkileme konusunda Angelina Jolie yalnız değil.
İngiltere’de ‘Biri Bizi Gözetliyor’ programıyla adını duyuran ve 2009’da hayatını kaybeden Jade Goody’nin de kendisine rahim ağzı kanserine teşhisi konulduğunu duyurmasının ardından 2008 ve 2009 yıllarında rahim kanseri taramalarında artış kaydedilmişti.
Meme Kanseri Kampanyası’nın yöneticisi Delyth Morgan da ‘Angelina Jolie’nin BRCA1 mutasyonu konusunda açık davranıp risk azaltma amacıyla mastektomi ameliyatı olma kararının, birçok kadını sağlık hizmetlerine yaklaştırdığını’ söylüyor.
Kadınların genellikle yaşamları boyunca meme kanserine yakalanma risklerinin sekizde bir olduğu belirtiliyor fakat genleri bazılarında daha büyük riskler yarattığı kaydediliyor.
Erken teşhis sonrası yapılan tedaviler, kadınlarda kanserin gelişimini de önlüyor.
Risk azaltma amacıyla mastektomi (meme aldırma) ameliyatı, kanser önleyici ilaç tedavisi, sağlıklı beslenme ve spor gibi yaşam tarzındaki değişiklikler de bu tedaviler arasında gösteriliyor.