International Journal of Clinical Practice’de yayımlanan bir çalışmaya göre, antidepresanlar, osteoartrit benzeri ağrıların giderilmesinde önemli bir rol oynayabilir. Ayrıca antiinflamatuvar ve opioid ilaçlara kıyasla bu ilaçların daha az yan etkisi olduğu belirtiliyor. Çalışmada, osteoartrit dahil olmak üzere, kronik kas ve iskelet sistemi ağrılarında kullanılmak üzere 2010 yılında FDA tarafından onaylanan duloksetinin son klinik bulguları incelendi. New York Tıp Fakültesi Psikiyatri ve Davranış Bilimleri Öğretim Üyesi Prof. Dr. Leslie Citrome, osteoartritin farklı mekanizmalara sahip birçok ilaç kombinasyonu ile tedavi edildiğini bildiklerini belirterek şu bilgileri verdi: “Yaptığımız inceleme, bu yaklaşımı destekliyor ve antidepresanların yalnızca depresyonda değil, aynı zamanda ağrıların dindirilmesinde de önemli bir rol oynadığını doğruluyor.”
Araştırmacılar, nonsteroid antiinflamatuvar ilaçlar ile birlikte veya tek başına kullanılan duloksetinin etkilerini araştırdı. Araştırmaya iki randomize çift kör, plasebo kontrollü çalışma dahil edildi. Bu çalışmalar, duloksetinin osteoartrit ile ilişkili kronik ağrı tedavisinde FDA’nın ilacı onaylamasının temelini oluşturuyor. Çalışma bulguları, tedavi edilen hasta sayısı (NNT) ve risk faktörüne maruz kalması gereken hasta sayısı (NNH) yöntemleri ile analiz edildi. Bu yöntemler, istenilen sonuç (NNT) veya yan etki gibi istenmeyen sonuç (NNH) görülen bir başka hasta ile karşılaşmadan önce kaç hastanın bir girişim ile tedavi edilmesi gerektiğini gösterdi. Daha az sayıda hasta, NNT için daha fazla avantaj ve NNH için daha fazla dezavantajı gösterdi. Dr. Citrome, bu basit, kimi zaman da karmaşık yöntemler ile hangi ilacın yararlı hangi ilacın zararlı olduğunu saptayabildiklerini ve bunun hekimler için çok önemli olduğunu vurguladı.
FDA tarafından onaylanan iki çalışma verilerini kullanarak, duloksetin etken madde içermeyen plasebo ile karşılaştırıldığında, NNT 6 olarak belirlendi. Bu, çok sayıda etkinlik göstergesini bir araya getiren birleşik bir önlem kullanarak, bir başka hastada ağrıda iyileşme görülmeden önce, 6 hastanın plasebo yerine duloksetin ile tedavi edilmesi gerektiğini gösteriyordu. Bu kadar düşük bir NNT, bu tedavi yaklaşımını daha da ilginç kılıyordu. Araştırmacılar, 13 hafta boyunca yaptığı çalışmada, NSAİİ ile yapılan diğer çalışmalara kıyasla, 4. haftada etodolak için NNT’nin 5 olduğunu ve 8. haftada tenoksikamın 4 olduğunu buldu. Çeşitli ilaçların yan etkileri göz önünde bulundurulduğunda, duloksetinin tek başına kullanıldığında 13. haftada çeşitli avantajlar sergilediği ve Gİ kanamaya neden olabilen NSAİİ’lere ve kabızlığa neden olabilen morfin gibi opiyatlara kıyasla olumlu sonuçlar alındığı görüldü.
Plaseboya kıyasla duloksetinin en sık görülen yan etkileri bulantı, kusma ve kabızlıktı. Bu yan etkiler ile ilişkili NNH, sırasıyla 16, 17 ve 19 idi. Bu da, 16 hastanın başka bir hastada bulantı görülmeden önce plaseboya kıyasla duloksetin ile tedavi edilmesi gerektiğini gösteriyordu. FDA’nın onayının alınmasını sağlayan bu çalışmalar, duloksetin monoterapisinin ağrı kesici özelliğinin depresif semptomlarda iyileşmeye bağlı olmadığını da gösterdi.
Çalışmanın araştırmacılarından ve Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon uzmanı Dr. Amy Weiss-Citrome, “Duloksetin monoterapisinin ağrı kesici olarak kullanımı yasal merciler tarafından onaylanmış olsa da, osteoartrit ile ilişkili ağrıların tedavisinde hastalara genellikle kombine tedavi ve NSAİİ’ler veriliyor” dedi.
Bu nedenle araştırmacılar, duloksetin ve NSAİİ’lerin muhtemel sinerjisini gösteren yakın zamanda yapılan bir çalışma bulgularını inceledi. 10 haftalık dizde osteoartrit olan 524 hastanın katıldığı çift kör çalışmada, duloksetin ve NSAİİ kombinasyonu verilen hastaların ağrı düzeyinin, yalnızca NSAİİ ve plasebo verilen kontrol grubuna kıyasla, daha fazla dindirildiği saptandı. NSAİİ monoterapisine kıyasla, kombinasyon tedavisi ile elde edilen önemli iyileşme için NNT 6 idi. Bu da, bu yöntemin faydasını vurgular nitelikteydi. Dr. Leslie Citrome, bu çalışmaların analizinin hekimlere osteoartritli hastalara merkezi ağrı yolaklarını önemli düzeyde etkileyebilen ilave antidepresan da verebileceklerini gösterdiğini belirtti.
KAYNAK: Antidepressants and the relief of osteoarthritic pain – Findings from a study examining adjunctive duloxetine. Citrome L and Weiss-Citrome A. International Journal of Clinical Practice, 2012 DOI: 10.1111/j.1742-1241.2012.02899 (MedikalAkademi)